Đái tháo đường là gì?
Đái tháo đường (hay tiểu đường) là một bệnh mạn tính xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả. Insulin là một loại hormone giúp chuyển hóa đường (glucose) trong máu thành năng lượng. Khi insulin hoạt động không đúng, lượng đường trong máu tăng cao, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Có hai loại chính của đái tháo đường:
-
Đái tháo đường tuýp 1: Thường xuất hiện ở trẻ em và người trẻ, do cơ thể không sản xuất insulin. Người bệnh cần tiêm insulin suốt đời.
-
Đái tháo đường tuýp 2: Phổ biến hơn, thường gặp ở người trưởng thành, liên quan đến lối sống và béo phì. Cơ thể vẫn sản xuất insulin nhưng không sử dụng hiệu quả.
Triệu chứng của đái tháo đường
Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
-
Khát nước thường xuyên và đi tiểu nhiều.
-
Mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân.
-
Tầm nhìn mờ.
-
Vết thương lâu lành.
Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng này, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra đường huyết.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
-
Nguyên nhân: Đối với tuýp 1, nguyên nhân chủ yếu là do yếu tố di truyền và tự miễn. Với tuýp 2, các yếu tố như béo phì, ít vận động, chế độ ăn nhiều đường và chất béo đóng vai trò lớn.
-
Yếu tố nguy cơ:
-
Tiền sử gia đình có người mắc đái tháo đường.
-
Thừa cân hoặc béo phì.
-
Tuổi trên 45.
-
Huyết áp cao hoặc mỡ máu.
-
Biến chứng của đái tháo đường
Nếu không được kiểm soát, đái tháo đường có thể dẫn đến:
-
Bệnh tim mạch và đột quỵ.
-
Suy thận.
-
Tổn thương thần kinh (bệnh lý thần kinh ngoại biên).
-
Mù lòa do tổn thương võng mạc.
-
Nhiễm trùng và hoại tử chi, có thể dẫn đến cắt cụt.
Phòng ngừa và quản lý đái tháo đường
1. Duy trì lối sống lành mạnh
-
Chế độ ăn uống: Ăn nhiều rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế đường tinh luyện và chất béo bão hòa. Kiểm soát khẩu phần ăn để tránh tăng cân.
-
Tập thể dục: Tập ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần. Các bài tập như đi bộ, yoga, hoặc bơi lội rất hữu ích.
-
Kiểm soát cân nặng: Duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) trong khoảng 18.5–24.9.
2. Theo dõi sức khỏe
-
Kiểm tra đường huyết định kỳ, đặc biệt nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao.
-
Khám sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm các biến chứng.
3. Tuân thủ điều trị
-
Với đái tháo đường tuýp 1, cần tiêm insulin theo chỉ định.
-
Với tuýp 2, có thể dùng thuốc uống hoặc insulin tùy thuộc vào tình trạng bệnh.
-
Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và không tự ý ngừng thuốc.
Kết luận
Đái tháo đường là một căn bệnh phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả thông qua lối sống lành mạnh và chăm sóc y tế kịp thời. Việc hiểu biết về bệnh, nhận diện triệu chứng sớm, và duy trì thói quen tốt sẽ giúp bạn giảm nguy cơ và sống khỏe mạnh hơn.
Nếu bạn nghi ngờ mình có nguy cơ hoặc triệu chứng của đái tháo đường, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và xét nghiệm. Sức khỏe của bạn là ưu tiên hàng đầu!